Blog

Sleutelwoorden in spellen: zo gebruik je ze (niet!)

Sleutelwoorden in spellen worden al jarenlang gebruikt door spelontwerpers. Niet gek, want ze zijn een slimme handigheid om terugkerende spelregels samen te vatten in één woord. Maar hoe verzin je goede sleutelwoorden? En welke valkuilen bestaan er? Ik schuim het internet af naar antwoorden.

Wat zijn sleutelwoorden in spellen?

Sleutelwoorden in spellen zijn woorden of korte zinnen die worden gebruikt om spelmechanismen snel en duidelijk over te brengen aan de speler. Deze spelregels zouden anders veel meer tekst vergen om uit te leggen.

Het gebruik van sleutelwoorden komt in alle spelgenres voor, van kaartspellen tot rollenspellen en strategiespellen. Een bekend voorbeeld is het kaartspel Magic: the Gathering (MtG). Dit spel gaat al zo lang mee, dat spelers sleutelwoorden van MtG gebruiken in andere kaartspellen, zelfs als deze spellen andere sleutelwoorden gebruiken.

Een voorbeeld: Deathtouch

In het kaartspel Magic: The Gathering kom je vaak het sleutelwoord ‘Deathtouch’ tegen.

Voordat dit sleutelwoord was bedacht, werd het effect volledig uitgeschreven. Dit was nogal een rommeltje, want er waren allerlei verschillende versies van, vaak met subtiele variaties die voor verwarring zorgden. Soms werkte de vaardigheid bijvoorbeeld alleen als er gevechtsschade werd toegebracht, en soms werkte het bij elke vorm van schade.

Toen besloten de makers om het effect te standaardiseren en het sleutelwoord ‘Deathtouch’ te gebruiken. Dit maakte de kaarten een stuk duidelijker en het spel eenvoudiger te begrijpen. Enkele jaren later hebben ze de regels voor ‘Deathtouch’ aangepast om het nog simpeler te maken.

sleutelwoorden in spellen
deathtouch

Voordelen van sleutelwoorden

Waarom gebruiken spelontwerpers sleutelwoorden in spellen?

1. Het spel leren wordt makkelijker

Onze hersenen maken graag associaties tussen verschillende concepten. Wanneer spelers een sleutelwoord koppelen aan specifieke spelmechanismen, wordt het makkelijker om deze informatie te onthouden. Goede sleutelwoorden werken dus een beetje zoals een ezelsbruggetje. Door complexe spelregels te condenseren in één of meerdere woorden, vermindert dit de cognitieve belasting.

Opmerking:

Slechte sleutelwoorden verhogen juist de cognitieve belasting. Ze vertragen het spel omdat spelers steeds opnieuw de sleutelwoorden moeten opzoeken.

2. Sleutelwoorden besparen waardevolle ruimte

In spellen is de ruimte op spelcomponenten beperkt. Sleutelwoorden besparen waardevolle ruimte. Door een enkele term te gebruiken in plaats van een lange beschrijving, kunnen ontwerpers meer witruimte of grafische elementen op de kaart plaatsen. Dit brengt me naadloos bij het volgende voordeel van sleutelwoorden in spellen.

sleutelwoorden in spel Arkham Horror lcg

3. Spelcomponenten zijn eenvoudig en overzichtelijk

Kaarten en andere spelcomponenten worden visueel aantrekkelijker wanneer er minder tekst op staat. Het geheel ziet er minder complex uit, waardoor spelers minder snel overweldigd raken door de hoeveelheid informatie die ze moeten verwerken. Dit maakt het spel toegankelijker, vooral voor nieuwe spelers die nog niet vertrouwd zijn met alle spelmechanismen.

4. Makkelijk verwijzen naar slimme combinaties

Met sleutelwoorden kun je gemakkelijk naar bepaalde effecten verwijzen. Zo kun je verschillende kaarten of andere spelcomponenten combineren voor krachtige effecten. Hierdoor wordt het spel strategisch en uitdagend. Spelers worden namelijk aangemoedigd om verschillende combinaties te ontdekken en te benutten!

5. Het thema wordt versterkt

Sleutelwoorden kunnen helpen om de sfeer en het verhaal van het spel beter over te brengen. Een goed gekozen sleutelwoord kan de verbeelding van de speler prikkelen en een brug creëren tussen de spelmechanieken en het thema. Bovendien kan iedereen zich iets voorstellen bij de woorden ‘bouwen’, ‘stelen’ en ‘genezen’, waardoor de effecten makkelijk te onthouden zijn. Een goed sleutelwoord is dus intuïtief.

Dierkenmerken in Evolution: New World

Evolution: New World draait om natuurlijke selectie: je maakt en evolueert dieren om hun overlevingskansen te vergroten. Slecht aangepaste dieren sterven en leveren geen punten op.

Elke eigenschap is een sleutelwoord. Er zijn korte (short traits) en belangrijke eigenschappen (main traits). Hoewel belangrijke eigenschappen op de kaart worden uitgelegd, zie je bij bedekte kaarten alleen het sleutelwoord.

Het spel bestaat bijna alleen uit sleutelwoorden. Zijn het er te veel? Misschien, maar ik vind deze thematische eigenschappen erg makkelijk te onthouden. Bijvoorbeeld, ‘carnivoor’ betekent dat het dier een ander dier kan opeten. Als de prooi ‘giftig’ is, sterft de carnivoor de volgende ronde. Logisch, toch?

sleutelwoorden in spellen

Welke valkuilen vermijd je best?

Waar moet je op letten wanneer je sleutelwoorden in spellen gebruikt?

1. Te veel sleutelwoorden

Te veel sleutelwoorden kunnen overweldigend zijn voor spelers, maar hoeveel is te veel? Dat is een lastige vraag. Het is afhankelijk van de complexiteit van je spel. De enige manier om erachter te komen of je de juiste balans te pakken hebt is playtesten, playtesten en nog een keer playtesten met je doelgroep.

2. Verwarrende sleutelwoorden

Vermijd sleutelwoorden die te veel op elkaar lijken. Wanneer sleutelwoorden qua naam of betekenis te dicht bij elkaar liggen, kunnen ze spelers verwarren en leiden tot fouten tijdens het spelen.

Zorg ervoor dat elke term uniek en duidelijk is, zodat spelers meteen begrijpen wat elk sleutelwoord betekent zonder voortdurend de regels te moeten raadplegen. Sommige spelontwerpers laten zelfs elk sleutelwoord beginnen met een verschillende letter.

verwarrende sleutelwoorden in spellen

3. Te specifieke of te generieke effecten

Vermijd sleutelwoorden voor zeer specifieke, of juist generieke, effecten. Een specifiek effect kan beter worden uitgelegd in volledige zinnen, omdat het sleutelwoord te weinig voorkomt om nuttig te zijn. Aan de andere kant, als een sleutelwoord te breed is, kan het vaag en nietszeggend aanvoelen, waardoor het zijn doel mist om de spelregels te verduidelijken en te vereenvoudigen.

4. Geen toegevoegde waarde

Als een sleutelwoord geen ruimte bespaart, of niets verduidelijkt, is het waarschijnlijk overbodig. Zo voegt het woord ‘Damage’ in het voorbeeld ‘Damage: 1 to creature,’ niets toe. Het bespaart nauwelijks ruimte en maakt de tekst minder vloeiend. Je kunt zo’n effect beter aanduiden met een symbool.

5. Inconsistent gebruik

Wanneer één sleutelwoord verschillende spelmechanismen omvat, is dit verwarrend. Ook wanneer hetzelfde spelmechanisme steeds anders genoemd wordt, kan dit leiden tot fouten tijdens het spelen. Blijf dus consistent.

De sleutel tot goede sleutelwoorden

Een goed sleutelwoord is eenduidig, uniek en intuïtief. Bovendien moet elk sleutelwoord relevant zijn voor het spel. Als het niets toevoegt, kun je het beter weglaten of vervangen door een symbool.

Daarbij bedenk je het beste nieuwe sleutelwoorden wanneer het effect ook daadwerkelijk vernieuwend is. Een nieuw sleutelwoord verzinnen voor een bestaand en vaak gebruikt effect kan frustrerend zijn voor spelers.

Meer weten?

Lees de artikelen waarop ik de informatie op deze pagina heb gebaseerd.

Ik wil ook de spelontwerpers van Spellenmaakgilde bedanken om mee te denken over dit onderwerp.

Meer lezen?

verschil tussen strategie en tactiek

Het verschil tussen strategie en tactiek

willekeurig betekenis

Willekeurig, met willekeur, blind: zo twijfel je nooit meer!

bordspeltermen nederlands

Bordspeltermen in het Nederlands

Samenwerken?

Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek.

Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt.