Zo min mogelijk of zo weinig mogelijk? (En iets over te veel)
Je moet zo min mogelijk punten scoren. Of is het: zo weinig mogelijk? Als jij het verschil ook niet direct ziet: je bent niet de enige. Maar goed nieuws! Volgens Onze Taal zijn beide vormen correct. ‘Zo min mogelijk’ klinkt wat ouderwetser en legt iets meer nadruk op het idee van ‘verminderen’. Zo weinig mogelijk is wat neutraler van toon. Er is ook een klein verschil in gebruik: het hangt af van of het deel uitmaakt van een ander woord of zin (bijwoordelijk) of op zichzelf staat (zelfstandig). In de praktijk zijn het echter gewoon synoniemen. Zo min mogelijk: beperk de actie Deze vorm wordt vaker bijwoordelijk gebruikt, bijvoorbeeld in combinatie met een werkwoord. Als je dus spelers vraagt iets te doen, of juist niet te doen, gebruik je ‘zo min mogelijk’. Denk aan acties als ‘spelen’, ‘kopen’ of ‘bewegen’. Voorbeeld: Probeer zo min mogelijk punten te verliezen. Spelers mogen zo min mogelijk hints geven tijdens de overlegfase. En zomin? Dat is iets heel anders! Zomin is een voegwoord. Het betekent ‘evenmin’ of ‘net zo min als’, en gebruik je alleen in ontkennende zinnen. Gebruik dus nooit ‘zomin mogelijk’. Dat is een samentrekking die niet klopt. Voorbeeld: Elfen kunnen niet door muren heen, net zomin als goblins. Ik weet het net zomin als jij. Zo weinig mogelijk: minder punten, grondstoffen of kaarten Dit wordt vaker zelfstandig gebruikt. Een makkelijke manier om dit te herkennen is of het woord ‘er’ in de zin staat. In de praktijk gaat het over hoeveelheden die je in je hand houdt of in je voorraad verzamelt. Voorbeeld: Kaarten leg je af. Je hebt er liefst zo weinig mogelijk in je hand. Je krijgt strafpunten. Het doel is om er zo weinig mogelijk te verdienen. Zo veel mogelijk of zoveel mogelijk? En wat als je het tegenovergestelde wilt? Schrijf je dan met of zonder spatie? Als het in je tekst naast ‘zo weinig mogelijk’, ‘zo snel mogelijk’ en ‘zo ver mogelijk’ staat, kun je kiezen voor ‘zo veel mogelijk’. Maar ook ‘zoveel mogelijk’ zonder spatie is correct, want het komt vaak voor als een vaste combinatie. Sterker nog, als je ‘zoveel’ niet kunt vervangen door ‘veel’ of ‘zo weinig’, dan moet je het aan elkaar schrijven. Voorbeeld: Voer zo veel en zo snel mogelijk acties uit om te winnen. Gebruik zoveel grondstoffen als nodig is om het gebouw te voltooien. Te veel of teveel En soms heb je een overschot. Hoe druk je dat uit? ‘Te veel’ is een combinatie van het bijwoord ’te’ en het bijvoeglijk naamwoord ‘veel’. Je gebruikt het als je bedoelt dat iets over de grens gaat. Voorbeeld: Spelers die te veel kaarten trekken, moeten er twee terugleggen. Je mag niet te veel munten inzetten tijdens de eerste ronde. ‘Teveel’ is een zelfstandig naamwoord, met als betekenis ‘overschot’. Je gebruikt het als je het over de hoeveelheid zelf hebt. Als je twijfelt, kun je testen of je er ‘het’ voor kunt zetten. Het teveel, dat werkt. Het te veel, dat klopt niet. Voorbeeld: Het teveel aan grondstoffen wordt aan de bank teruggegeven. Je mag maximaal tien kaarten houden. Leg het teveel terug in de doos. Bronnen Ik verzin het niet. Hier vind je mijn bronnen: Onze Taal: zo min/zo weinig mogelijk Villa Media: zo min mogelijk/zo weinig mogelijk Taaladvies: zomin of zo min Onze Taal: teveel/ te veel Taaladvies: zoveel of zo veel Schrijfwijzer: zo min mogelijk/zomin Meer lezen? Samenwerken? Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek. Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt. Ik wil koffie Doe maar thee
Het verschil tussen strategie en tactiek
Wat is het verschil tussen strategie en tactiek? Hoewel deze woorden vaak door elkaar worden gebruikt, betekenen ze wel degelijk iets anders. Strategie Een strategie is een overkoepelend plan om langetermijndoelen te bereiken. Het gaat om de samenhang van beslissingen die de koers van een organisatie of individu bepalen. Zo kan het een militaire strategie zijn om een defensieve houding aan te nemen om de nationale grenzen te beschermen. Een bedrijfsstrategie van een beddenspeciaalzaak kan zijn om zich niet te positioneren als de goedkoopste, maar als de beste in de markt voor slaapcomfort. Een strategie is dus het grote idee achter het handelen. Volgens Van Dale stra·te·gie (de; v; meervoud: strategieën) 1. wetenschap, kennis van het oorlog voeren 2. plan van handelen Tactiek Tactieken zijn specifieke acties die worden ondernomen om de doelen van de strategie te bereiken. Ze zijn meer gedetailleerd en hebben betrekking op kortetermijnbeslissingen en implementaties. In het voorbeeld van de defensieve, militaire strategie is het een tactiek om troepen op bepaalde locaties te plaatsen of verdedigingswerken op te zetten. De premium beddenspeciaalzaak kan exclusieve reclamecampagnes maken en samenwerkingen met de beste merken aangaan. Tactieken worden dus bepaald door de overkoepelende strategie. Volgens Van Dale tac·tiek (de; v; meervoud: tactieken) 1. leer van het opstellen en het gebruikmaken van troepen in het gevecht 2. manier waarop je te werk gaat om te slagen Strategische spellen Het is dus beter om het te hebben over strategische spellen dan over tactische spellen. In een strategisch spel moet je tactische keuzes maken, maar omgekeerd klopt het niet. Maar wat zijn strategische spellen? Zijn dat enkel oorlogsspellen zoals Risk en Stratego? Nee. Een goed strategisch bordspel stelt je denkvermogen op de proef. Je moet je acties goed overwegen en vooruit plannen. Schaken is ongetwijfeld het meest bekende voorbeeld, maar ook populaire titels zoals Tapestry en Brass Birmingham komen in me op. Het hoeft echter niet altijd om zware expertspellen te gaan. Ook lichtere spellen kunnen erg strategisch zijn. Zo ben ik een grote fan van de abstracte spellen van Gigamic, zoals Quantik en Qawale. De regels en het doel zijn altijd eenvoudig. Het spel winnen daarentegen… Dat is andere koek. En wat met geluk? Is het een strategisch spel wanneer er geluk in zit? Dat kan zeker. Er mag een beetje geluk in zitten, maar het geluk mag het spel niet bepalen. The Warp Laten we dit toepassen op The Warp. The Warp is een erg strategisch spel, waarbij je met twee verschillende facties zoveel mogelijk missiepunten moet scoren terwijl je de planeet verkent, je terrein uitbreidt, het gebied exploiteert en de concurrentie uitschakelt. Spelontwerper Thomas Snauwaert helpt ons een handje, want hij heeft zijn tips gebundeld in een praktische gids! Pssst… Lees mijn volledige recensie op Modern Myths! Strategie voor de combinatie Arok Undertakers en Culpa Bookmakers De combinatie van deze twee facties leent zich voor een strategie waarbij je focust op gevechten. Met de terravormingskrachten van de Arok Undertakers versterk je troepen en middelen, terwijl je met de Culpa Bookmakers de gevechten beïnvloed. Daarnaast kun je meer goud genereren door slim in te zetten op gevechten. Tactiek 1: Benut het terravormingsvoordeel van de Arok Undertakers Telkens wanneer je een gebied terravormt naar een lagere vermenigvuldigingsfactor, gebruik je de vaardigheid van de Arok Undertakers om extra troepen te verkrijgen. Op deze manier kun je een constante aanvoer van troepen creëren, terwijl je terrein voorbereidt voor latere uitbreiding of verdediging. Deze tactiek stelt je in staat om je militaire kracht te vergroten en tegelijkertijd je positie op het bord te versterken. Tactiek 2: Beïnvloed het resultaat van het gevecht met de Culpa Bookmakers Activeer zo snel mogelijk je beloning, want zo krijg je permanent de mogelijkheid om een dobbelsteen opnieuw te gooien op elk moment tijdens een gevecht. Zo kun je de resultaten van het gevecht beïnvloeden. Daarnaast kun je extra goud verdienen door slim te wedden op het juiste resultaat, zelfs als je niet direct betrokken bent bij het gevecht. Dit extra goud kan worden gebruikt om meer middelen te verwerven, missies te voltooien of beloningen te ontgrendelen, waardoor je een concurrentievoordeel krijgt in het spel. Lees hier meer over The Warp! Wat maakt het uit? Gaat er iemand van hun stoel vallen wanneer je deze woorden door elkaar gebruikt? Nee, vast niet. Waarom is het dan toch belangrijk om het verschil tussen strategie en tactiek te kennen? Om dezelfde reden waarom je andere grammaticaregels toepast: je boodschap wordt niet alleen correcter, maar ook consistenter. Consistent taalgebruik zorgt voor een betere leesbaarheid van je tekst. Het kan natuurlijk een strategie zijn om je spelers aan het denken te zetten, maar of het gebruik van verwarrende termen de juiste tactiek is om dit te bereiken, daar twijfel ik aan. Inspiratie nodig? Wil je dieper duiken in de voorbeelden? Ontdek de spellen die ik in dit artikel vernoem: Risk Stratego Schaken Tapestry Brass Birmingham Quantik Qawale The Warp Meer lezen? Samenwerken? Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek. Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt. Ik wil koffie Doe maar thee
Willekeurig, met willekeur, blind: zo twijfel je nooit meer!
Kun je willekeurig kiezen tussen de woorden ‘willekeurig’, ‘met willekeur’ en ‘blind’? In een gesprek kom je er vast mee weg, maar in een spelcontext zorgen deze woorden al eens voor verwarring. Wanneer ik willekeurig een kaart of speler moet kiezen, mag ik dan een bewuste keuze maken? Of draait het om geluk? Lees verder en twijfel nooit meer! Willekeurig Wanneer je willekeurig een kaart moet afleggen, betekent dit dat er een voor jou onbekende kaart uit je voorraad verdwijnt. Soms specificeren de spelregels dat een tegenstander deze kaart neemt; soms moet je jouw voorraad schudden om vervolgens zelf een kaart af te leggen. Het resultaat blijft hetzelfde: je hebt geen invloed op welke kaart uit je voorraad verdwijnt. Als het gaat om een Nederlandstalige versie van een Engels spel, is dit de vertaling van ‘at random’ of ‘randomly’. Volgens Merriam-Webster (de Engelse Van Dale) betekent ‘random’: zonder duidelijk doel, richting, regel of methode. Simpelweg: het is een kwestie van geluk. Alsnog zorgt het woord ‘willekeurig’ voor verwarring. In Van Dale staat het namelijk omschreven als ‘zomaar gekozen’. Mag je dan alsnog kiezen? Betekent het dat het voor het spel geen rol speelt welke kaart je kiest? Nee. Wanneer we de betekenis van ‘random’ aanhouden, betekent ‘willekeurig’ dat je geen bewuste keuze mag maken. Onthoud het op deze manier: je schudt de stapel kaarten met de rug naar boven. Je kiest welke kaart je eruit neemt (de eerste, de derde, de laatste, enzovoort…), maar je weet niet welke kaart je hebt gekozen. Je hebt willekeurig een kaart getrokken. Volgens Van Dale wil·le·keu·rig (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord) 1. zomaar gekozen, niet volgens een regel: een willekeurige naam een of andere naam, het maakt niet uit welke 2. (negatief) met willekeur Met willekeur In principe heeft ‘met willekeur’ dezelfde betekenis als ‘willekeurig’, maar draagt het een eerder negatieve connotatie. Het verwijst naar een grillige of ongecontroleerde manier van handelen die tegen algemene principes ingaat. Acties of beslissingen zijn dus niet enkel willekeurig, maar ook ongegrond. Ze hebben geen duidelijke logica. Ik geef een voorbeeld. Als ouders regels met willekeur opstellen voor hun kinderen, betekent dit dat er geen consistente aanpak of logica zit achter hun beslissingen. Soms wordt bepaald gedrag getolereerd, soms genegeerd, en op andere momenten streng gestraft. Kinderen zijn in de war en raken gefrustreerd. In een spelcontext past dit woord dus niet, tenzij de spelregels tijdens het spel veranderen. En dan zou ik het eerder hebben over ‘variabele spelregels’. Volgens Van Dale wil·le·keur (de; v(m)) 1. (negatief) grillige, tegen recht en regel indruisende manier van handelen Blind Als je blind voor iets bent, dan zie je het niet. Dit kan een letterlijke betekenis hebben, omdat je niet kijkt of kunt kijken. Het kan ook gaan over iets niet willen of kunnen inzien, wat leidt tot een gebrek aan inzicht. In een spelcontext zie je vaak ’trek of neem blind een kaart’. Dan kies je een kaart zonder ernaar te kijken. Met andere woorden: je neemt een kaart zonder te weten welke kaart je kiest. Je keuze kan doelbewust en actief zijn, maar je neemt een beslissing terwijl je de volledige informatie mist. Volgens Van Dale blind (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord) 1. niet in staat tot zien: blind voor iets zijn iets niet willen zien; een blind vertrouwen hebben in iemand2. onzichtbaar: een blinde klip onder water3. zonder dat je kunt zien: blind typen zonder naar de toetsen te kijken; blind proeven zonder te weten waarvan je proeft4. zonder opening: een blinde muur zonder vensters Naar keuze In een spelcontext staan de woorden ‘willekeurig’ en ‘blind’ lijnrecht tegenover ‘naar keuze’. Wanneer je ‘een kaart naar keuze’ mag afleggen, betekent dit dat je vrij bent om zelf te kiezen welke specifieke kaart je op dat moment speelt of neerlegt, ongeacht de normale spelregels die van toepassing zijn. Je kunt dus de meest gunstige kaart uit je hand kiezen op basis van de huidige situatie in het spel. Het geeft je meer controle en kan een belangrijk aspect in je strategie zijn. Tip voor spelontwerpers Ben je een spelontwerper? Dan maakt het weinig uit of je voor ‘willekeurig’ of ‘blind’ gaat, al zorgt het laatste voor minder verwarring bij spelers. Let wel op! Net zoals bij alle andere termen in je spel, geldt ook hier: zodra je een woord kiest, blijf dan bij je keuze. Door ‘willekeurig’ en ‘blind’ door elkaar te gebruiken, impliceer je dat er een verschil in handelen is. Als dit niet zo is, zaai je nog meer verwarring. Met andere woorden: schrijf je spelregels niet met willekeur. Je weet nu wat ik daarmee bedoel. Meer lezen? Samenwerken? Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek. Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt. Ik wil koffie Doe maar thee