Blog

Willekeurig, met willekeur, blind: zo twijfel je nooit meer!

Kun je willekeurig kiezen tussen de woorden ‘willekeurig’, ‘met willekeur’ en ‘blind’? In een gesprek kom je er vast mee weg, maar in een spelcontext zorgen deze woorden al eens voor verwarring.

Wanneer ik willekeurig een kaart of speler moet kiezen, mag ik dan een bewuste keuze maken? Of draait het om geluk? Lees verder en twijfel nooit meer!

Willekeurig

Wanneer je willekeurig een kaart moet afleggen, betekent dit dat er een voor jou onbekende kaart uit je voorraad verdwijnt. Soms specificeren de spelregels dat een tegenstander deze kaart neemt; soms moet je jouw voorraad schudden om vervolgens zelf een kaart af te leggen. Het resultaat blijft hetzelfde: je hebt geen invloed op welke kaart uit je voorraad verdwijnt.

Als het gaat om een Nederlandstalige versie van een Engels spel, is dit de vertaling van ‘at random’ of ‘randomly’. Volgens Merriam-Webster (de Engelse Van Dale) betekent ‘random’: zonder duidelijk doel, richting, regel of methode. Simpelweg: het is een kwestie van geluk.

Alsnog zorgt het woord ‘willekeurig’ voor verwarring. In Van Dale staat het namelijk omschreven als ‘zomaar gekozen’. Mag je dan alsnog kiezen? Betekent het dat het voor het spel geen rol speelt welke kaart je kiest? Nee. Zeker wanneer we de betekenis van ‘random’ aanhouden, betekent ‘willekeurig’ dat je geen bewuste keuze mag maken. Onthoud het op deze manier: je schudt de stapel kaarten met de rug naar boven. Je kiest welke kaart je eruit neemt (de eerste, de derde, de laatste, enzovoort…), maar je weet niet welke kaart je hebt gekozen. Je hebt willekeurig een kaart getrokken.

Volgens Van Dale

wil·le·keu·rig

(bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)

1. zomaar gekozen, niet volgens een regel: een willekeurige naam een of andere naam, het maakt niet uit welke

2. (negatief) met willekeur

Met willekeur

In principe heeft ‘met willekeur’ dezelfde betekenis als ‘willekeurig’, maar draagt het een eerder negatieve connotatie. Het verwijst naar een grillige of ongecontroleerde manier van handelen die tegen algemene principes ingaat. Acties of beslissingen zijn dus niet enkel willekeurig, maar ook ongegrond. Ze hebben geen duidelijke logica.

Ik geef een voorbeeld. Als ouders regels met willekeur opstellen voor hun kinderen, betekent dit dat er geen consistente aanpak of logica zit achter hun beslissingen. Soms wordt bepaald gedrag getolereerd, soms genegeerd, en op andere momenten streng gestraft. Kinderen zijn in de war en raken gefrustreerd.

In een spelcontext past dit woord dus niet, tenzij de spelregels tijdens het spel veranderen. En dan zou ik het eerder hebben over ‘variabele spelregels’.

Volgens Van Dale

wil·le·keur

(de; v(m))

1. (negatief) grillige, tegen recht en regel indruisende manier van handelen

Blind

Als je blind voor iets bent, dan zie je het niet. Dit kan een letterlijke betekenis hebben, omdat je niet kijkt of kunt kijken. Het kan ook gaan over iets niet willen of kunnen inzien, wat leidt tot een gebrek aan inzicht.

In een spelcontext zie je vaak ’trek of neem blind een kaart’. Dan kies je een kaart zonder ernaar te kijken. Met andere woorden: je neemt een kaart zonder te weten welke kaart je kiest. Je keuze kan doelbewust en actief zijn, maar je neemt een beslissing terwijl je de volledige informatie mist.

Volgens Van Dale

blind

(bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)

1. niet in staat tot zien: blind voor iets zijn iets niet willen zien; een blind vertrouwen hebben in iemand
2. onzichtbaar: een blinde klip onder water
3. zonder dat je kunt zien: blind typen zonder naar de toetsen te kijken; blind proeven zonder te weten waarvan je proeft
4. zonder opening: een blinde muur zonder vensters

Naar keuze

In een spelcontext staan de woorden ‘willekeurig’ en ‘blind’ lijnrecht tegenover ‘naar keuze’.

Wanneer je ‘een kaart naar keuze’ mag afleggen, betekent dit dat je vrij bent om zelf te kiezen welke specifieke kaart je op dat moment speelt of neerlegt, ongeacht de normale spelregels die van toepassing zijn. Je kunt dus de meest gunstige kaart uit je hand kiezen op basis van de huidige situatie in het spel.

Het geeft je meer controle en kan een belangrijk aspect in je strategie zijn.

Tip voor spelontwerpers

Ben je een spelontwerper? Dan maakt het weinig uit of je voor ‘willekeurig’ of ‘blind’ gaat, al zorgt het laatste voor minder verwarring bij spelers. Let wel op! Net zoals bij alle andere termen in je spel, geldt ook hier: zodra je een woord kiest, blijf dan bij je keuze. Door ‘willekeurig’ en ‘blind’ door elkaar te gebruiken, impliceer je dat er een verschil in handelen is. Als dit niet zo is, zaai je nog meer verwarring.

Met andere woorden: schrijf je spelregels niet met willekeur. Je weet nu wat ik daarmee bedoel.

Meer lezen?

verschil tussen strategie en tactiek

Het verschil tussen strategie en tactiek

bordspeltermen nederlands

Bordspeltermen in het Nederlands

meest voorkomende taalfouten in spelregels

De meest voorkomende taalfouten in spelregels

Samenwerken?

Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek.

Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt.