Blog

Worker placement ontwerpen?
Dit zijn de belangrijkste kenmerken!

  1. Wat is een worker placement?
  2. Kenmerken van een worker placement
  3. Varianten
  4. Inspiratie nodig?

Wat is een worker placement?

Letterlijk betekent deze Engelse term “het plaatsen van werkers”, maar dit soort spellen zijn meer dan dat. Een eenduidige definitie is moeilijk te formuleren. De meningen over wat precies een worker placement-spel is, verschillen namelijk. Ik ga toch een poging wagen!

Adam in Wales, een spelontwerper en youtuber, stelt: “Worker placement is een thematische term. Daarmee bedoelen we een spel waarin we kleine versies van onszelf eropuit sturen om acties te ondernemen. Een mechanische term is eerder action drafting.”

Action drafting

Action drafting is een mechanisme waarbij spelers acties kiezen uit een gemeenschappelijk aanbod. Deze acties zijn beperkt in aantal en als eenmaal een speler een actie heeft gekozen, kan deze niet opnieuw worden gekozen.

Dit mechanisme omvat echter niet volledig de definitie van worker placement-spellen. Er zijn spellen die action drafting gebruiken, zoals El Grande, bijvoorbeeld, zonder daarbij worker placement-spellen te zijn.

Volgens BoardGameGeek is worker placement het om de beurt plaatsen van speelstukken, vaak één voor één, om een actie te kiezen uit een aanbod dat beschikbaar is voor alle spelers. Meestal hebben spelers een beperkt aantal speelstukken om dit te doen. Een onderscheidend kenmerk van worker placement-spellen is het blokkeren van acties voor andere spelers. Er is dus altijd een limiet aan het aantal keren dat één enkele actie per ronde mag worden uitgevoerd.

Als ik al deze informatie in één zin formuleer, krijg ik de volgende definitie van een worker placement:

Spelers plaatsen om de beurt hun beperkte aantal speelstukken op een gemeenschappelijk speelveld, om acties uit te voeren en tegelijkertijd acties voor andere spelers te blokkeren.

Ik kies bewust voor de term “speelstukken”, omdat het zowel blokjes, meeples, dobbelstenen als fiches kunnen zijn. Omdat de term “speelstukken” niet zo vloeiend leest, zal ik vanaf nu de term “werkers” gebruiken. Onthoud hierbij dat deze werkers niet altijd mensen hoeven voor te stellen. Ze kunnen ook andere functies hebben dan werken.

Kenmerken van een worker placement

Laten we deze lange definitie opsplitsen in de verschillende kenmerken:

  • een beurtvolgorde (waarin we)
  • een beperkt aantal werkers
  • plaatsen om acties te selecteren
  • uit een gemeenschappelijk aanbod (en daarbij)
  • acties blokkeren voor andere spelers.
worker placement kenmerken

Deze kenmerken komen overeen met de resultaten van Games Precipice. Uit hun opiniepeiling van 2015 vonden spelers een bepaalde beurtvolgorde, een beperkt aantal werkers, en acties die slechts een beperkt aantal keren kunnen worden geselecteerd (dus andere spelers kunnen blokkeren) als de belangrijkste kenmerken.

Adam in Wales voegt, onder andere, de volgende kenmerken toe:

  • een variabele opstelling en gebeurtenissen
  • een variabele beurtvolgorde
  • een sterk thema

Wat bedoelt hij daar precies mee?

Variabele opstelling en gebeurtenissen

Er zit vaak een kleine geluksfactor in worker placement. Eerst en vooral omdat het spel nooit hetzelfde wordt opgezet. Daardoor is soms de ene grondstof schaarser dan de andere, of zijn bepaalde acties duurder dan andere. Daarnaast vinden er in een worker placement vaak willekeurige gebeurtenissen plaats. Op deze manier moet je je strategie blijven aanpassen en is er geen ultieme manier om het spel te winnen.

Variabele beurtvolgorde

Omdat als eerste aan de beurt komen een strategisch voordeel heeft, is het fijn als we zelf de beurtvolgorde kunnen bepalen. Door grondstoffen te betalen of een werker te plaatsen, kunnen we eerder aan de beurt komen dan onze tegenspelers. Dit geeft mij een interessante keuze: loont het om nu grondstoffen of een actie op te geven om later als eerste een actie te kunnen kiezen?

Sterk thema

Worker placement-spellen zijn eurogames. Een traditionele eurogame legt de focus op de mechanismen, waardoor het thema er vaak weinig toe doet. Bij een worker placement ligt dat anders. Het genre leent zich perfect om een logisch verhaal te vertellen! Ik ga hout kappen in het bos. Daarmee bouw ik een hek voor mijn vee. Ik eet van het vee, zodat ik de volgende dag weer hout kan kappen of akkers kan bewerken. Helaas slaat het noodlot toe, want een wolf eet mijn schaap op!

Je kunt dit verhaal gemakkelijk veranderen in het oprichten van een succesvol bedrijf in een dystopia. Of wat dacht je van overleven op een onbewoond eiland? Thema’s van worker placement zijn zowel divers als diepgaand, omdat de mechanismen flexibel genoeg zijn om eenvoudige varianten te bedenken zodat ze perfect bij je verhaal passen.

Varianten

Het basisprincipe van een worker placement is erg eenvoudig: plaats een werker en voer een actie uit. Het is dus erg leuk om verschillende manieren te bedenken hoe je dit kunt doen. Hoe plaats je de werkers? Hoe krijg je ze terug? Hebben de werkers speciale eigenschappen?

Werkers groeien in aantal

Je werkers zijn dan wel beperkt, maar je kunt tijdens het spel extra werkers krijgen. In Lords of Waterdeep krijgt iedereen een extra werker in de vijfde ronde. In Everdell krijg je meer werkers zodra je naar het volgende seizoen gaat. Je mogelijkheden breiden dus uit naarmate het spel vordert. In een worker placement bouw je vaak iets op. Meer werkers krijgen draagt bij aan dat gevoel: je maakt vooruitgang.
In Keyflower krijg je op een interessante manier extra werkers. Wanneer tegenspelers hun werkers plaatsen in jouw dorp, mag jij hun werkers houden. Dit is extra interessant omdat werkers tegelijkertijd valuta zijn waarmee je kunt bieden op tegels voor je dorp. Meer werkers hebben betekent dus meer opportuniteiten.

Werkers krijg je niet automatisch terug

Vaak krijg je je werkers terug aan het einde van de ronde, maar dit hoeft niet. In Rovers van de Noordzee plaats je een werker, maar neem je ook meteen eentje terug. Je krijgt daarbij niet enkel een tweede actie, je maakt ook een actie weer beschikbaar voor de andere spelers.

In andere spellen kun je andere werkers van hun plek schoppen om die van jezelf in de plaats te zetten. Het nadeel is dat de werker teruggaat naar de andere speler, die dan een extra beurt kan nemen en dus een extra actie kan uitvoeren.

Speciale werkers

Sommige werkers werken net even anders. Zo krijgt elke speler in Viticulture één Grande werker. Deze werker kun je plaatsen op een veld dat al bezet is. In Sabika zijn verschillende velden voorbehouden voor specifieke werkers. Of wat dacht je van het unieke systeem in Hegemony?

In deze klassenstrijd bezitten slechts twee spelers werkers, maar hebben ze weinig te zeggen over hoe ze worden ingezet. Ze krijgen voordelen van hun werkers, maar andere spelers ook. Deze werkers worden niet geplaatst op actievelden. Ze zijn nodig om acties uit te voeren, maar het is eerder hun aanwezigheid dan hun plaatsing die belangrijk is. Dat is echt een interessante manier om werkers te gebruiken.

Ik heb het nog niet gehad over dobbelstenen als werkers. Het aantal ogen (of aangepast symbool) bepaalt wat een werker al dan niet kan doen, of waar ze geplaatst kunnen worden. Het zogenaamde “dice placement” is door de jaren heen geëvolueerd in een geheel eigen subgenre van worker placement. Ik ga er voor nu niet dieper op in. Wil je alvast inspiratie opdoen? Probeer dan zeker eens Teotihuacan, Roll for the Galaxy of Taveernen van de Oude Stad.

Maak er werk van!

Nu is het aan jou!

Heb jij een idee voor een nieuwe twist? Maak er dan werk van!

Meer lezen?

hoe leg je een spel uit

Hoe leg je een spel uit?

Waarom spelen belangrijk is

Buitenspel kenmerken

De belangrijkste kenmerken van een goed buitenspel

Samenwerken?

Ja graag! Stuur me een mailtje voor een vrijblijvend gesprek.

Je hoeft nog niets te beslissen, enkel of je koffie of thee wilt.